Świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem pieniężnym, o które mogą ubiegać się osoby, które nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydanym przez organ emerytalno-rentowy. 

Osoba, która nienależnie pobrała świadczenia rodzinne, jest obowiązana do ich zwrotu. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych podlegają zwrotowi łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na rachunek bankowy wskazany przez organ właściwy. Odsetki są naliczane od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty świadczeń rodzinnych do dnia spłaty. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie należy wpłacać na konto Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pawłosiowie:

• Bank Spółdzielczy w Jarosławiu, NRB: 56 9096 0004 2001 0047 0050 0002 – w przypadku należności z lat ubiegłych, lub

• Bank Spółdzielczy w Jarosławiu, NRB: 83 9096 0004 2001 0047 0050 0001 – w przypadku należności bieżących.

Istnieje również możliwość wpłaty należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych w kasie Urzędu Gminy w Pawłosiowie w godz. 7.00 – 13.00.

Przypominamy!!! o bezwzględnej konieczności zgłaszania wszelkich zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych

W związku z coraz większą liczbą odnotowanych spraw, w których nie są na bieżąco zgłaszane zmiany jakie zachodzą w sytuacji dochodowej rodziny, prosimy o bezwzględne, terminowe zgłaszanie wszystkich istotnych zmian, które mogą mieć wpływ na prawo do świadczeń i dalszą realizację wypłat świadczeń rodzinnych. 

W przypadku legalnej pracy, prowadzenia działalności gospodarczej, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania renty/emerytury w krajach Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Lichtenstein, Norwegia) lub Szwajcarii przez co najmniej jednego z rodziców dzieci, Wójt Gminy Pawłosiów nie jest organem właściwym do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych. Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych, zadania te realizuje Wojewoda, jednak wnioski o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych wraz z kompletem dokumentów, strony są zobowiązane złożyć w urzędzie gminy lub miasta (w naszej gminie w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej) właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenia. Następnie wniosek ten wraz z całością dokumentacji, zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, zostanie przekazany do Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie w ramach koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego.

KARTA DUŻEJ RODZINY

ŚWIADCZENIA RODZINNE

ŚWIADCZENIE - ZA ŻYCIEM

ZASIŁEK DLA OPIEKUNA

INFORMACJA DLA OSÓB POBIERAJĄCYCH ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE

PROGRAM „CZYSTE POWIETRZE – ZAŚWIADCZENIE

REFUNDACJA PODATKU VAT

FUNDUSZ ALIMENTACYJNY

Zasiłek dla opiekuna przysługuje osobom, które z dniem 1 lipca 2013 r na skutek zmiany przepisów utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Zasiłek dla opiekuna z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje osobom, które złożyły wniosek o to świadczenie do dnia 15 września 2014 r. Prawo do tego świadczenia może być przyznane również po tym terminie – w przypadku kontynuacji świadczenia , jeżeli orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby, nad która jest sprawowana opieka było wydane na czas określony i osoba ta uzyskała kolejne orzeczenie.

Zasiłek dla opiekuna przysługuje w wysokości 620,00 zł miesięcznie, niezależnie od wysokości dochodów w rodzinie.

Prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się na czas nieokreślony, chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia. 

W przypadku upływu terminu, na który została wydana decyzja, w związku z utratą ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo do zasiłku dla opiekuna, w związku z uzyskaniem nowego orzeczenia, ustala się na wniosek. 

W przypadku, o którym mowa powyżej, prawo do zasiłku dla opiekuna przysługuje, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekuna została złożony w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Wówczas prawo do zasiłku dla opiekuna ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. 

W przypadku ustalania prawa do zasiłku dla opiekuna przeprowadza się rodzinny wywiad środowiskowy, na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki przez osobę ubiegającą się o zasiłek dla opiekuna. Wywiad przeprowadza się w miejscu sprawowania opieki nad osoba niepełnosprawną. Aktualizację wywiadu przeprowadza się co 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który zostało ustalone prawo do zasiłku dla opiekuna, pozostało więcej niż 3 miesiące, oraz w każdej sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do faktu sprawowania opieki przez osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna. 

W razie zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna osobie, która pierwsza złożyła wniosek. 

Rodzicom, których dziecko urodziło się z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem lub z nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, mogą ubiegać się o jednorazowe świadczenie w wysokości 4 000,00 zł, niezależnie od dochodu rodziny. 

Jednorazowe świadczenie przysługuje z tytułu urodzenia się żywego dziecka matce, ojcu  dziecka, opiekunowi prawnemu dziecka albo opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osoba, która faktycznie opiekuje się dzieckiem, jeśli wystąpiła do sądu o jego przysposobienie).

Świadczenie przyznawane jest na wniosek. Wniosek o przyznanie jednorazowego świadczenia składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania. 

Do wniosku należy dołączy dwa zaświadczenia lekarskie:

• zaświadczenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, posiadającego specjalizację 

II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej stwierdzające ciężkie 

i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,

• zaświadczenie wystawione przez lekarza lub położną potwierdzające pozostawanie pod opieka medyczną nie później niż od 10-go tygodnia ciąży do porodu (nie dotyczy opiekunów prawnych i faktycznych dziecka).

Świadczenie to przyznaje się z pominięciem kryterium dochodowego.

Świadczenie „Za życiem” wypłaca się jednorazowo w wysokości 4 000,00 zł.

Świadczenie to nie jest wliczane do dochodu przy ustalaniu prawa do innych świadczeń uzależnionych od kryterium dochodowego, w tym: świadczeń z pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Świadczenie to nie podlega egzekucji komorniczej i administracyjnej oraz nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednorazowe świadczenie „Za życiem” nie przysługuje, jeżeli:

• dziecko urodziło się martwe;

• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej albo w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (np. w domu pomocy społecznej zapewniającym nieodpłatnie pełne utrzymanie);

• jeżeli na dziecko przysługuje jednorazowe świadczenie lub świadczenie o charakterze podobnym do jednorazowego świadczenia za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

• kobieta nie pozostawała pod opieką medyczną w trakcie ciąży lub pozostawała pod opieką medyczną później niż od 10. tygodnia ciąży.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tj. Dz.U. z 2022 r., poz. 615 z późn. zm.);

2. Rozporządzenie Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r.  w sprawie sposobu i trybu postępowania o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakres informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1466);

3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. z 2021 r., poz. 1481);

4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz.U. z 2010 r., poz. 1234);

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz.U. z 2019 r., poz. 2229).       

Komu przysługują świadczenia rodzinne?

Świadczenia rodzinne przysługują:

1. obywatelom polskim;

2. cudzoziemcom:

a) do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

c) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

d) posiadającym kartę pobytu z adnotacja „dostęp do rynku pracy”, z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy,

e) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

 na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 139a ust. 1 lub art. 139o ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub

 w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej. specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na warunkach określonych w art. 139n ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z członkami rodzin, z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt i pracę na okres nieprzekraczający 9 miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej; 

f) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: 

 na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 151 lub 151b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

 na podstawie wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych,

 w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, z wyłączeniem cudzoziemców, którym pozwolono na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.   

Gdzie można pobrać i złożyć wniosek?

Formularze wniosków i oświadczeń w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych są dostępne w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pawłosiowie w godzinach pracy Urzędu lub na stronie internetowej Urzędu Gminy w Pawłosiowie www.pawlosiow.com.pl w zakładce „Druki”.

Rodzaje świadczeń rodzinnych

1. zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego:

 dodatek z tytułu urodzenia dziecka,

 dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,

 dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,

 dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,

 dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,

 dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, 

 dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania;

2. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;

3. świadczenie rodzicielskie;

4. świadczenia opiekuńcze:

 zasiłek pielęgnacyjny,

 świadczenie pielęgnacyjne,

 specjalny zasiłek opiekuńczy.

Ustalanie prawa do świadczeń rodzinnych

• Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, z wyjątkiem świadczeń takich jak: 

 dodatek z tytułu urodzenia się dziecka, 

 dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, 

 dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, 

 jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, 

 zasiłek pielęgnacyjny, 

 świadczenie pielęgnacyjne, 

 świadczenie rodzicielskie.

• Okres zasiłkowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego, na jaki ustala się prawo do świadczeń rodzinnych.  

• Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego.

• Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczeń uzależnionych od tej niepełnosprawności, prawo to ustala się od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

• W przypadku ustalania prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności osoby, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. Wtedy prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.    

ZASIŁEK RODZINNY I DODATKI DO ZASIŁKU RODZINNEGO

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;

• opiekunowi faktycznemu dziecka,

• osobie uczącej się;

jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium dochodowe jest powiększone do kwoty 764,00 zł.

W przypadku gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 hektara przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenie przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia lub

• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21. roku życia, albo

• 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobie uczącej się w szkole lub szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia (osoba ucząca się – oznacza to osobę pełnoletnią, ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem prawa do alimentów z ich strony).

Miesięczna wysokości zasiłku rodzinnego:

• 95,00 zł na dziecko do ukończenia 5. roku życia;

• 14,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia;

• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;

• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;

• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;

• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:

 rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,

 ojciec dziecka jest nieznany,

 powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,

 sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,

 dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach,

• członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki. 

Należy jednak pamiętać, że jeżeli nie zostało ustalone prawo do zasiłku rodzinnego, ze względu na niespełnienie warunków określonych w ustawie, to nie ma też prawa do żadnego z dodatków.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Wysokość dodatku – 1 000,00 zł jednorazowo na dziecko.

• Dodatek przysługuje matce lub ojcu  albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

• W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu, dodatek przysługuje na każde dziecko.

• Dodatek przysługuje, po przedstawieniu zaświadczenia wystawionego przez lekarza lub położną potwierdzającego pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10. tygodnia ciąży do porodu – ten wymóg dotyczy tylko biologicznych rodziców dziecka – zaświadczenie to należy dołączyć do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego  

Wysokość dodatku – 400,00 zł miesięcznie, niezależnie od liczby dzieci pozostających pod opieką.

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, jednak nie dłużej niż przez okres:

 24 miesięcy kalendarzowych,

 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu, 

 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.   

• W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek. 

• Dodatek ten nie przysługuje jeżeli osoba:

 bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy,

 podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną prace zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,

 dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,

 w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego.

• Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego należy dołączyć zaświadczenie od pracodawcy/oświadczenie o terminie i okresie na jaki został udzielony urlop wychowawczy oraz o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przez uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Wysokość dodatku – 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.

• Dodatek przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców, ponieważ:

 drugi z rodziców dziecka nie żyje,

 ojciec dziecka jest nieznany,

 powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

• Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice tej osoby nie żyją. 

• W przypadku samotnego wychowywania dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 160,00 zł na wszystkie dzieci. 

• Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego należy dołączyć odpis skrócony aktu zgonu drugiego z rodziców lub odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, w przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Wysokość dodatku – 95,00 zł miesięcznie.

• Dodatek przysługuje matce lub ojcu opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.

• Dodatek przysługuje na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Wysokość dodatku:

– 90,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia,

– 110,00 zł miesięcznie na dziecko powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia.

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się, na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka wieku:

 do ukończenia 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,

 powyżej 16. roku życia do ukończenia 24. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Wysokość dodatku – 100,00 zł jednorazowo.

• Dodatek ten przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.

• Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.

• Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego.

• Wniosek o wypłatę dodatku składa się do zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpatrzenia.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Wysokość dodatku:

– 113,00 zł miesięcznie na zamieszkiwanie dziecka poza domem,

– 69,00 zł miesięcznie na dojazd dziecka do szkoły,

• Dodatek przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:

 w związku zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, albo

 w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej.  

• Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

• Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego należy dołączyć zaświadczenie /oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły poza miejscem zamieszkania, a w przypadku dodatku na zamieszkiwanie zaświadczenie/oświadczenie potwierdzające tymczasowe zameldowanie ucznia poza miejscem zamieszkania.

Co należy zrobić, aby otrzymać zasiłek rodzinny z dodatkami?

• Niezbędne jest złożenie wniosku na każdy okres zasiłkowy wraz z kompletem wymaganych dokumentów.

• UWAGA! Wszystkie niezbędne zaświadczenia dołączone do wniosku należy pozostawić w oryginale, natomiast inne wymagane dokumenty należy okazać do wglądu przy składaniu wniosku, a pozostawić kserokopię.

• Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby  niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.

• Należy pamiętać o terminie złożenia wniosku wraz z wymaganą, kompletną dokumentacją.

• W przypadku ubiegania się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy obowiązują następujące terminy składania i rozpatrywania wniosków: 

 w przypadku gdy osoba złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 lipca do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 30 listopada,

 w przypadku gdy osoba złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 31 grudnia,

 w przypadku gdy osoba złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 grudnia danego roku, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do ostatniego dnia lutego następnego roku.

• Świadczenia rodzinne zostaną przyznane dopiero wtedy, gdy wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony.

• WAŻNE! W przypadki jakichkolwiek wątpliwości należy zasięgnąć szczegółowych informacji przy pobieraniu wniosków i załączników. Pracownicy GOPS służą pomocą w wypełnianiu druków oraz odpowiedzą na wszelkie pytania związane z przygotowaniem dokumentów niezbędnych przy składaniu wniosku.

UWAGA! W obecnym okresie zasiłkowym 2022/2023, trwającym od 1 listopada 2022 r. do 31 października 2023 r. prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od kryterium dochodowego ustala się na podstawie dochodu uzyskanego przez rodzinę w roku kalendarzowym 2021. 

Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku?

• oświadczenie o kontynuowaniu nauki – w przypadku gdy dziecko ukończyło 18. rok życia,

• oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej – w przypadku gdy osoba ucząca się lub osoba legitymująca się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności uczy się w szkole wyższej,

• oświadczenie wnioskodawcy o dochodach swoich albo członków rodziny, niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, osiągniętych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy (aktualnie w roku 2021,

• zaświadczenie właściwego organu gminy albo nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy (aktualnie w roku 2021),

• umowę dzierżawy – w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i gwarancji Rolnej,

• umowę o wniesieniu wkładów gruntowych – w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,

• przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów – w przypadku gdy członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sadu, ugoda sądową lub ugodą zawarta przez mediatorem lub innym tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do ich płacenia, na rzecz osoby z poza rodziny,

• odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem lub innego tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną – w przypadku gdy są zasądzone alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,

• przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów – w przypadku otrzymywania alimentów na rzecz osób w rodzinie,

• zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów – w przypadku gdy było bądź jest prowadzone postępowanie egzekucyjne, a otrzymana kwota alimentów jest niższa niż ta wynikająca z wyroku lub ugody,

• odpis prawomocnego postanowienia sądu orzekającego przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka – w przypadku opiekuna faktycznego,

• odpis orzeczenia sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka – w przypadku opiekuna prawnego,

• kopię aktów zgonu rodziców lub odpis wyroku sądu zasądzającego alimenty – w przypadku osoby uczącej się,

• kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka – w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,

• aktualny odpis zupełny aktu zgonu – w przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany,

• odpis prawomocnego orzeczenia sądu oddalającego powództwo o roszczenia alimentacyjne – w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,

• odpis prawomocnego orzeczenia sądu zobowiązującego jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka – w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko.

UWAGA! W przypadku uzyskania lub utraty dochodu w roku bazowym (aktualnie w roku 2021) lub po tym roku przez członka rodziny, należy niezwłocznie zgłosić ten fakt w Ośrodku.

Jeżeli którakolwiek z osób wchodzących w skład rodziny wnioskodawcy, w roku bazowym lub po tym roku utraciła dochód, obligatoryjnie należy ten fakt zgłosić oraz dostarczyć dokumenty potwierdzające utratę dochodu oraz wysokość dochodu utraconego:

• w przypadku uzyskania prawa do urlopu wychowawczego: 

 zaświadczenie/oświadczenie o udzielonym urlopie wychowawczym, 

 PIT-11 za rok bazowy z zakładu pracy, zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument,  

• w przypadku utraty zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych:

 zaświadczenie/oświadczenie o okresie pobierania zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych lub decyzja PUP o przyznaniu i utracie zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, 

 PIT-11 za rok bazowy z Urzędu Pracy, zaświadczenie/oświadczenie o wysokości zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument,

• w przypadku utraty zatrudnienia ze stosunku pracy:

 świadectwo pracy lub zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o okresie zatrudnienia,

 PIT-11 za rok bazowy z zakładu pracy, zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument,

• w przypadku utraty zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia/o dzieło:

 kopia umowy zlecenia/o dzieło lub zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o okresie zatrudnienia,

 PIT-11 za rok bazowy z zakładu pracy, zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument,

• w przypadku utraty zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej, lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego:

 zaświadczenie organu emerytalno-rentowego/oświadczenie o okresie pobierana ww. świadczeń lub kopia decyzji organu emerytalno-rentowego o przyznaniu i utracie prawa do ww. świadczeń,

 PIT-11 za rok bazowy z organu emerytalno-rentowego, zaświadczenie/oświadczenie o wysokości ww. świadczeń uzyskanych za rok bazowy lub inny dokument,

• w przypadku wykreślenia z rejestru pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszenia jej wykonywania w związku z opieką nad dzieckiem:

 wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub oświadczenie o okresie powadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej,

 kopia PIT-36 za rok bazowy wraz z potwierdzeniem jego wpływu do urzędu skarbowego (w przypadku osób rozliczających się na zasadach ogólnych) lub zaświadczenie księgowego/oświadczenie o uzyskanym dochodzie w roku bazowym,

• w przypadku utraty zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:

 świadectwo pracy,

 zaświadczenie organu emerytalno-rentowego/oświadczenie o okresie pobierana ww. świadczeń lub kopia decyzji organu emerytalno-rentowego o przyznaniu i utracie prawa do ww. świadczeń,

 PIT-11 za rok bazowy z organu emerytalno-rentowego, zaświadczenie/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument

• w przypadku utraty zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń:

 akt zgonu osoby zobowiązanej do alimentacji,

 zaświadczenie komornika/oświadczenie o wysokości otrzymanych w roku bazowym świadczeń alimentacyjnych,

• w przypadku utraty świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych:

 akt zgonu osoby zobowiązanej do alimentacji

 zaświadczenie organu właściwego/oświadczenie o wysokości pobranych w roku bazowym świadczeń z funduszu alimentacyjnego,

• w przypadku utraty świadczenia rodzicielskiego:

 zaświadczenie organu właściwego/oświadczenie o okresie pobierania świadczenia rodzicielskiego, decyzja o okresie na jaki przyznano prawo do świadczenia rodzicielskiego,

 zaświadczenie organu właściwego/oświadczenie o wysokości pobranego w roku bazowym świadczenia rodzicielskiego,

• w przypadku utraty zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników:

 decyzja Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o przyznaniu zasiłku macierzyńskiego lub zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego,

 zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego/oświadczenie o wysokości pobranego w roku bazowym zasiłku macierzyńskiego,

• w przypadku utraty stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i ust. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym:

 zaświadczenie z uczelni/oświadczenie o okresie pobierania ww. stypendium doktoranckiego,

 zaświadczenie z uczelni/oświadczenie o wysokości pobranego w roku bazowym ww. stypendium doktoranckiego.

Jeżeli którakolwiek z osób wchodzących w skład rodziny wnioskodawcy, w roku bazowym uzyskała dochód i osiąga go w chwili złożenia wniosku i ustalania prawa do świadczeń rodzinnych, należy obligatoryjnie dostarczyć dokument potwierdzający datę uzyskania dochodu oraz dokument potwierdzający łączną wysokość dochodu uzyskanego w roku bazowym. Dotyczy to dochodów, których członek rodziny nie osiągał przez cały rok bazowy. Dochód uzyskany przez niepełny rok bazowy będzie przeliczany proporcjonalnie przez miesiące, w których był uzyskiwany. 

Jeżeli którakolwiek z osób wchodzących w skład rodziny wnioskodawcy, po roku bazowym uzyskała dochód i osiąga go w chwili złożenia wniosku i ustalania prawa do świadczeń rodzinnych bądź w trakcie pobierania świadczeń rodzinnych, obligatoryjnie należy ten fakt zgłosić oraz dostarczyć dokument potwierdzający datę uzyskania dochodu oraz dokument potwierdzający wysokość dochodu osiągniętego za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiła uzyskanie dochodu (dochód – po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenia zdrowotne).

Przez uzyskanie dochodu należy rozumieć:

• zakończenie urlopu wychowawczego: 

 zaświadczenie od pracodawcy/oświadczenie o powrocie do pracy po urlopie wychowawczym, 

 PIT-11 za rok bazowy z zakładu pracy, zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia za miesiąc następujący po miesiącu, w którym zakończono urlop wychowawczy i rozpoczęto pracę – dotyczy uzyskania po roku bazowym,  

• uzyskanie zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych:

 zaświadczenie PUP/oświadczenie potwierdzające datę uzyskania zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, decyzja o przyznaniu zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych lub inny dokument, 

 PIT-11 za rok bazowy z Urzędu Pracy, zaświadczenie/oświadczenie o wysokości zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium-staż dla bezrobotnych uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie PUP/oświadczenie o wysokości zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano ww. świadczenie – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• uzyskanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:

 umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło, umowa agencyjna lub zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o okresie zatrudnienia lub inny dokument,

 PIT-11 za rok bazowy z zakładu pracy, zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskanego za rok bazowy lub inny dokument – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie z zakładu pracy/oświadczenie o wysokości wynagrodzenia za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano zatrudnienie lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• uzyskanie zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej, lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego:

 zaświadczenie organu emerytalno-rentowego/oświadczenie o okresie na jaki przyznano ww. świadczenia lub kopia decyzji organu emerytalno-rentowego o przyznaniu prawa do ww. świadczeń lub inny dokument,

 PIT-11 za rok bazowy z organu emerytalno-rentowego, zaświadczenie/oświadczenie o wysokości ww. świadczeń uzyskanych za rok bazowy lub inny dokument – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie organu emerytalno-rentowego/oświadczenie o wysokości jednego z ww. świadczeń za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano to świadczenie lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowienie jej wykonywania po zawieszeniu w związku z opieką nad dzieckiem:

 decyzja o wpisie do ewidencji podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub oświadczenie o rozpoczęciu lub wznowieniu pozarolniczej działalności gospodarczej,

 oświadczenie o formie rozliczania się (zasady ogólne, karta podatkowa, ryczałt),

 kopia PIT-36 za rok bazowy wraz z potwierdzeniem jego wpływu do urzędu skarbowego (w przypadku osób rozliczających się na zasadach ogólnych) lub zaświadczenie księgowego/oświadczenie o uzyskanym dochodzie w roku bazowym – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie księgowego/oświadczenie o wysokości dochodu z prowadzenia działalności gospodarczej za miesiąc następujący po miesiącu, w którym rozpoczęto lub wznowiono działalność gospodarczą lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• uzyskanie zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:

 świadectwo pracy,

 zaświadczenie organu emerytalno-rentowego/oświadczenie o okresie na jaki przyznano ww. świadczenia lub kopia decyzji organu emerytalno-rentowego o przyznaniu i utracie prawa do ww. świadczeń lub inny dokument,

 PIT-11 za rok bazowy z organu emerytalno-rentowego, zaświadczenie/oświadczenie o wysokości ww. świadczeń uzyskanych za rok bazowy lub inny dokument – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie organu emerytalno-rentowego/oświadczenie o wysokości jednego z ww. świadczeń za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano to świadczenie lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• uzyskanie świadczenia rodzicielskiego:

 zaświadczenie organu właściwego/oświadczenie o okresie pobierania świadczenia rodzicielskiego, decyzja o okresie na jaki przyznano prawo do świadczenia rodzicielskiego, 

 zaświadczenie organu właściwego/oświadczenie o wysokości pobranego w roku bazowym świadczenia rodzicielskiego – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie organu właściwego/oświadczenie o wysokości świadczenia rodzicielskiego za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano to świadczenie lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• uzyskanie zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników:

 decyzja Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o przyznaniu zasiłku macierzyńskiego lub zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresie na jaki przyznano zasiłek macierzyński,

 zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego/oświadczenie o wysokości pobranego w roku bazowym zasiłku macierzyńskiego – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego/oświadczenie o wysokości zasiłku macierzyńskiego za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano to świadczenie lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym,

• uzyskanie stypendium doktoranckiego określonego w art. 209 ust. 1 i ust. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym:

 decyzja o przyznaniu ww. stypendium doktoranckiego lub zaświadczenie z uczelni/oświadczenie o okresie na jaki przyznano ww. stypendium doktoranckie,

 zaświadczenie z uczelni/oświadczenie o wysokości pobranego w roku bazowym ww. stypendium doktoranckiego – dotyczy uzyskania w roku bazowym,

 zaświadczenie z uczelni/oświadczenie o wysokości pobranego ww. stypendium doktoranckiego, za miesiąc następujący po miesiącu, w którym uzyskano to świadczenie lub inny dokument – dotyczy uzyskania po roku bazowym.

UWAGA! W przypadku gdy okoliczności sprawy mające wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych wymagają potwierdzenia innym dokumentem niż wyżej wymienione, podmiot realizujący świadczenie może domagać się takiego dokumentu.

W przypadku gdy w stosunku do osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne wystąpią wątpliwości dotyczące prawdziwości oświadczenia o samotnym wychowaniu dziecka, organ właściwy może przeprowadzić wywiad lub wystąpić o udostępnienie aktualnego rodzinnego wywiadu środowiskowego, o którym mowa w przepisach ustawy o pomocy społecznej, osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne.

W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej przekazał organowi właściwemu informację, że osoba uprawniona lub jej przedstawiciel marnotrawią wypłacane jej świadczenia rodzinne lub wydatkują je niezgodnie z przeznaczeniem, organ właściwy przekazuje należne osobie świadczenia rodzinne w całości lub w części w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.  

JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA (tzw. „BECIKOWE”)

Wysokość świadczenia – 1 000,00 zł jednorazowo na dziecko.

• „Becikowe” przysługuje z tytułu urodzenia się żywego dziecka.

• Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu dziecka albo opiekunowi faktycznemu dziecka.

• Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia, nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.  

• Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieka medyczna nie później niż od 10. tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieka medyczna należy potwierdzić zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną, analogicznie jak przy dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka.

• W przypadku dzieci objętych opieką prawną lub opieka faktyczną albo dzieci przysposobionych, do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający datę objęcia dziecka opieka prawną lub opieką faktyczną albo przysposobienie dziecka (np. odpis prawomocnego postanowienia sądu, zaświadczenie sądu lub ośrodka adopcyjnego).

• „Becikowe” przysługuje jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 922,00 zł. Przy ustalaniu wysokości dochodu na członka rodziny stosuje się przepisy analogiczne jak przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego z dodatkami. Ponadto dokumenty wymagane do ustalenia wysokości dochodu również jak w przypadku zasiłku rodzinnego z dodatkami.     

ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE

UWAGA! Świadczenie rodzicielskie nie jest dodatkiem do zasiłku rodzinnego – to odrębne świadczenie.

Wysokość świadczenia – 1 000,00 zł miesięcznie – z wyjątkami wskazanymi w ustawie o świadczeniach rodzinnych.

Nie jest uzależnione od kryterium dochodowego.

Świadczenie rodzicielskie, przysługuje osobom, które urodziły dziecko, a które nie mają prawa do żadnych świadczeń związanych z macierzyństwem, które nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Są to głównie: osoby niezatrudnione, studenci, bezrobotni, osoby pracujące na podstawie umów cywilno-prawnych. 

W razie urodzenia dziecka przez kobietę w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu lub w okresie przedłużenia zasiłku dla bezrobotnych, świadczenie rodzicielskie przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Komu przysługuje świadczenie rodzicielskie?

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

• matce dziecka,

• ojcu dziecka, w przypadku:

 skrócenia na wniosek matki okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka,

 śmierci matki,

 porzucenia dziecka przez matkę,

• opiekunowi faktycznemu dziecka, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia,

• rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka wobec którego podjęto decyzje o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia,

• osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieka dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia.

Kiedy nie przysługuje świadczenie rodzicielskie?

Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje jeżeli:

• co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba uprawniona, o której mowa w ustawie o świadczeniach rodzinnych, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego,

• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku matki lub ojca albo osoby, która przysposobiła dziecko,

• osoba ubiegająca się o świadczenie rodzicielskie lub osoba pobierająca świadczenie rodzicielskie nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki,

• w związku z wychowaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna,

• matce lub ojcu albo innym osobom uprawnionym, przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.        

Jak długo jest wypłacane świadczenie rodzicielskie? 

Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:

• 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;

• 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;

• 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;

• 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;

• 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci. 

Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:

• porodu – w przypadku matki lub ojca dziecka;

• objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia – w przypadku opiekuna faktycznego dziecka;

• objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia – w przypadku rodziny zastępczej;

• przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia – w przypadku osoby, która przysposobiła dziecko. 

Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje:

• w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie, bez względu na liczbę wychowywanych dzieci,

• jedno świadczenie rodzicielskie w związku z wychowywaniem tego samego dziecka.

Kiedy należy złożyć wniosek?

Prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecka i rodziny zastępczej od miesiąca objęcia dziecka opieką, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecka i rodziny zastępczej, od dnia objęcia opieką. W przypadku złożenia wniosku po terminie, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.    

  

ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE

UWAGA! Świadczenia te nie są dodatkami do zasiłku rodzinnego – to odrębne świadczenia.

Zasiłek pielęgnacyjny

Wysokość zasiłku – 215,84 zł miesięcznie.

Zasiłek ten przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki o pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;

• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

• osobie, która ukończyła 75 lat;

• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;

• jeżeli członkom rodziny osoby uprawnionej przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tych osób, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Postępowanie w sprawie przyznania zasiłku pielęgnacyjnego wszczyna się na podstawie wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, do którego należy dołączyć orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, bądź orzeczenie równoważne wydane przez organy emerytalno-rentowe.

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem pieniężnym, o które mogą ubiegać się osoby, które nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydanym przez organ emerytalno-rentowy.

Wysokość świadczenia – 2 458,00 zł miesięcznie (od 1 stycznia 2023 r.)

Postępowanie w sprawie o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wszczyna się na podstawie wniosku o ustalenie prawa do świadczeni pielęgnacyjnego, natomiast przyznanie tego  świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego.

Kto otrzyma świadczenie pielęgnacyjne? 

Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:

• matce lub ojcu,

• opiekunowi faktycznemu dziecka,

• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną (dziadkowie, rodzeństwo),

• innym osobom, na których zgodnie z przepisami kodeku rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny (wstępni, zstępni), z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności. 

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje również osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, na których zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o  znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje tym osobom (dziadkowie, wnuki, rodzeństwa) tylko wówczas, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

• rodzice osoby niepełnosprawnej (oboje) nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

• nie ma ustanowionego opiekuna faktycznego i rodziny zastępczej, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. 

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje , jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia. Fakt nauki w szkole lub szkole wyższej przez osobę wymagającą opieki należy potwierdzić stosownym świadectwem ukończenia szkoły, zaświadczeniem lub oświadczeniem wnioskodawcy.  

Jeżeli o świadczenie pielęgnacyjne ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:

• rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;

• małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania prze nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Zaznaczyć należy, iż samo posiadanie lub własność gospodarstwa rolnego nie stanowi przeszkody w uzyskaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. istotnym jest, czy występuje całkowita niemożność pracy w gospodarstwie rolnym z racji sprawowania opieki – czyli niemożność wykonywania pracy fizycznej w gospodarstwie, brak możliwości zarzadzania nim (prowadzenie gospodarstwa rolnego może polegać tylko na zarządzaniu), a tym samym osiągania z niego dochodu.

Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.   

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o  niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu  niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W przypadku wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na czas określony, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (chodzi tutaj o dzień wydania orzeczenia decyzją organu, bądź dzień uprawomocnienia się wyroku – w przypadku, gdy od decyzji było złożone odwołanie), zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

W razie zbiegu  uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna przysługującego więcej niż jednej osobie prawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki, przyznaje się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złożyła wniosek.

Kiedy świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje?  

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

• osoba sprawująca opiekę:

 ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego;

 ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;

 sama legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;   

• osoba wymagająca opieki:

 pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

 została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;   

• na osobę wymagającą opieki:

 inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

 jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna;

 inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.  

 

Świadczenie pielęgnacyjne, a składka emerytalno-rentowa i zdrowotna

Wraz z wypłatą świadczenia pielęgnacyjnego odprowadzana jest składka na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, która umożliwia nabycie uprawnień emerytalnych osobom pobierającym świadczenie pielęgnacyjne. Składka jest opłacana przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę. Podstawę wymiaru składki stanowi kwota pobieranego świadczenia pielęgnacyjnego. W przypadku ubiegania się wnioskodawcy o zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego, wraz z pierwszym wnioskiem należy przedłożyć dokumenty potwierdzające przebieg pracy zawodowej oraz wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych ubezpieczenia społecznego.

Osoby, które pobierają świadczenie pielęgnacyjne i osiągnęły wiek emerytalny nie mają obowiązku rezygnacji ze świadczenia i przechodzenia na emeryturę. Ustawa o świadczeniach rodzinnych nie nakazuje osobie otrzymującej świadczenie pielęgnacyjne złożenia wniosku o emeryturę. To do potencjalnego emeryta należy decyzja, kiedy chce skorzystać z uprawnień emerytalnych, czy od osiągnięcia wieku emerytalnego, czy też później – ma na to wpływ głownie wysokość emerytury.

Przez ustalone prawo do emerytury należy rozumieć decyzję przyznającą świadczenie, a ta zostanie wydana po uprzednim złożeniu wniosku o emeryturę. Jeśli osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne nie złoży wniosku o emeryturę, to nie ustalonego prawa do emerytury, a tym samym świadczenie pielęgnacyjne wciąż jej przysługuje na dotychczasowych zasadach, pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego.       

W związku z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego może być również opłacana składka na ubezpieczenie zdrowotne. Wnioskodawca może ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny w przypadku, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

UWAGA! Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego oraz świadczenia pielęgnacyjnego ustala się na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. 

Specjalny zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny – czyli pokrewieństwo 1 i 2 stopnia (dzieci – rodzice, wnuki – dziadkowie, rodzeństwo) – a także współmałżonkom, jeżeli nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczona możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. 

Wysokość zasiłku – 620,00 zł miesięcznie.

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego jest uzależnione od spełnienia kryterium dochodowego. Świadczenie to przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764,00 zł. W przypadku gdy łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę przekracza kwotę uprawniającą dana osobę do specjalnego zasiłku opiekuńczego kwotę niższą lub równą najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany (w obecnie trwającym okresie zasiłkowym to kwota 95,00 zł), specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje. Przy ustalaniu wysokości dochodu w przeliczeniu na osobę stosuje się przepisy analogiczne jak przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego z dodatkami. Ponadto dokumenty wymagane do ustalenia wysokości dochodu również jak w przypadku zasiłku rodzinnego z dodatkami. W trwającym od 1 listopada 2022 r. do 31 października 2023 r. okresie zasiłkowym, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na podstawie dochodu uzyskanego przez rodziny w roku kalendarzowym 2021. W przypadku uzyskania lub utraty dochodu w roku bazowym (aktualnie w roku 2021) lub po tym roku przez członka rodziny, tak jak przy zasiłku rodzinnym z dodatkami należy niezwłocznie zgłosić ten fakt w Ośrodku oraz przedłożyć stosowne dokumenty (patrzy jak do zasiłku rodzinnego z dodatkami). 

Kogo zaliczamy do składu rodziny?

• Skład rodziny osoby sprawującej opiekę:

małżonkowie, rodzice dzieci, opiekun faktyczny dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekunów; 

do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

• Skład rodziny małoletniej osoby wymagającej opieki:

osoba wymagająca opieki, jej rodzice, małżonek rodzica osoby wymagającej opieki lub osoba z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko, pozostające na utrzymaniu wyżej wymienionych osób dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia;

do składu rodziny nie zaliczamy dziecka będącego pod opieka opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego do alimentacji na jej rzecz.

• Skład rodziny pełnoletniej osoby wymagającej opieki:

osoba wymagająca opieki, jej małżonek lub osoba, z którą wychowuje wspólne dziecko, pozostające na utrzymaniu wyżej wymienionych osób dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia;

do składu rodziny nie zaliczamy dziecka będącego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko. 

Postępowanie w sprawie o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego wszczyna się na podstawie wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego złożonego przez osobę sprawująca opiekę.

W przypadku gdy o specjalny zasiłek opiekuńczy ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników lub domownicy, świadczenie to przysługuje odpowiednio:

• rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;

• małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania prze nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

 

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

• osoba sprawująca opiekę:

 ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego;

 ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;

 sama legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;   

• osoba wymagająca opieki:

 została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;   

• na osobę wymagającą opieki:

 inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

 jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna;

 inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

• członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, prawo do zasiłku dla opiekuna.

Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznawany jest na okres ważności orzeczenia, ale nie dłużej niż do końca okresu zasiłkowego. 

Każdorazowo przy ustalaniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego obowiązkowe jest przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, który będzie aktualizowany po sześciu miesiącach lub każdorazowo w przypadku wystąpienia wątpliwości co do spełnienia przesłanek warunkujących przyznanie tego świadczenia.

Z pobieraniem specjalnego zasiłku opiekuńczego wiąże się również opłacanie za świadczeniobiorców składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe i zdrowotne. 

zasady objęcia ubezpieczeniem emerytalno-rentowym i ubezpieczeniem zdrowotnym są identyczne jak przy świadczeniu pielęgnacyjnym (patrz wyżej).

INNE WAŻNE INFORMACJE W SPRAWIE ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH

• Postępowanie w sprawie o przyznanie świadczeń rodzinnych na wniosek osoby, która nie ma miejsca zamieszkania, wszczyna właściwy organ gminy lub miasta właściwy ze względu na miejsce jej czasowego pobytu.

• W przypadku gdy prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego, ustalając dochód uwzględnia się tylko dochód dziecka.

• Wszystkie dokumenty składane przez Wnioskodawcę, za wyjątkiem zaświadczeń, nie są wymagane w formie oryginału. Należy je dostarczyć w formie kserokopii wraz z oryginałem do wglądu. W przypadku braku możliwości przedstawienia kserokopii, istnieje możliwość skopiowania oryginałów dokumentów bezpośrednio w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej.

• Kopię dokumentów może uwierzytelnić podmiot realizujący świadczenia rodzinne, notariusz lub instytucja, która dokument wydała.

• W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

 świadczenia rodzicielskiego,

 świadczenia pielęgnacyjnego,

 specjalnego zasiłku opiekuńczego,

 dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,

 zasiłku dla opiekuna, przysługuje jedno z tych świadczeń, wybrane przez osobę uprawnioną – także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.

• Należy bezwzględnie odpowiadać na wszystkie wezwania organu prowadzącego postępowania w sprawach świadczeń rodzinnych, chyba że jest to nieobowiązkowe, o czym orna prowadzący poinformuje.

• W przypadku złożenia wadliwie wypełnionego wniosku, podmiot realizujący wzywa pisemnie osobę ubiegającą się do poprawienia lub uzupełnienia wniosku, w terminie 

14 dnia od dnia otrzymania wezwania. W przypadku niezastosowania się do wezwania wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

• Jeśli po przyznaniu prawa do świadczeń rodzinnych, podmiot realizujący świadczenia poweźmie wątpliwość w sprawie dotyczącej przyznanego świadczenia rodzinnego co do występujących okoliczności mających wpływ na prawo do tych świadczeń, powiadamia niezwłocznie osobę pobierającą to świadczenie o konieczności złożenia w wyznaczonym terminie, nie dłuższym niż 14 dni, licząc od dnia otrzymania wezwania, wyjaśnień w sprawie lub dostarczenia niezbędnych dokumentów. Należy pamiętać, żeby udzielić odpowiedzi w wyznaczonym terminie. W przeciwnym razie wypłata świadczeń zostanie wstrzymana. 

• Świadczenia rodzinne wypłaca się nie później niż do ostatniego dnia miesiąca, za który przyznane zostało świadczenie. Wypłata świadczeń rodzinnych w tutejszym Organie jest realizowana wyłącznie w formie bezgotówkowej, przelewem na wskazany numer rachunku bankowego.

• Wszystkie wnioski w sprawach świadczeń rodzinnych składane w tradycyjnej papierowej formie są przyjmowane w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pawłosiowie, w budynku Urzędu Gminy w Pawłosiowie, I piętro, pokój 14.  

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 5 grudnia 2014 roku o Karcie Dużej Rodziny (tj. Dz.U. z 2021, poz. 1744 z późn. zm.)

Karta Dużej Rodziny to system zniżek i dodatkowych uprawnień dla rodzin 3+, zarówno w instytucjach publicznych, jak i w firmach prywatnych. Jej posiadacze mają możliwość tańszego korzystania z oferty instytucji kultury, a także podmiotów między innymi branży spożywczej, paliwowej, bankowej, rekreacyjnej czy księgarskiej. Karta Dużej Rodziny wspiera budżety rodzin wielodzietnych, ułatwia dostęp do dóbr i usług oraz obniża koszty codziennego życia. W praktyce Karta Dużej Rodziny zapewnia zniżki przy zakupie jedzenia, kosmetyków i środków czystości, odzieży i obuwia, książek, zabawek, paliwa czy energii elektrycznej. Obniża także koszty rachunków za usługi bankowe czy telekomunikacyjne. Pozwala na tańsze przejazdy pociągami i komunikacja publiczną w wybranych miejscowościach. Karta Dużej Rodziny to ulga dla domowego budżetu rodzin wielodzietnych.  

Prawo do posiadania Karty Dużej Rodziny przysługuje członkowi rodziny wielodzietnej, przez którą rozumie się rodzinę, w której rodzic (rodzice) lub małżonek rodzica maja lub mieli na utrzymaniu łącznie co najmniej troje dzieci bez względu na ich wiek. Członkami rodziny wielodzietnej są:

• rodzic (rodzice) – przez którego rozumie się także rodzica (rodziców) zastępczych lub osobę (osoby) prowadzącą rodzinny dom dziecka;

• małżonek rodzica;

• dziecko – przez które rozumie się także dziecko, nad którym rodzic sprawuje rodzinna pieczę zastępczą, oraz osobę przebywająca w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka.

Prawo do posiadania Karty Dużej Rodziny przysługuje dziecku, jeżeli w dniu składania wniosku o przyznanie Karty co najmniej troje dzieci w rodzinie wielodzietnej spełnia wymagania do przyznania karty Dużej Rodziny.

Kartę przyznaje wójt, burmistrz, prezydent miasta, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania członka rodziny wielodzietnej, na wniosek członka rodziny wielodzietnej.

Karta Dużej Rodziny jest przyznawana:  

• rodzicowi oraz małżonkowi rodzica – na czas nieokreślony,

• dziecku w wieku do ukończenia 18. roku życia – do ukończenia 18. roku życia,

• dziecku powyżej 18. roku życia – odpowiednio do dnia 30 września następującego po końcu roku szkolnego, w którym jest planowane ukończenie nauki w danej placówce, lub, w przypadku szkoły wyższej, do dnia 30 września roku, w którym jest planowane ukończenie nauki w danej placówce, zgodnie z zaświadczeniem lub oświadczeniem o planowanym terminie ukończenia nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia,

• dziecku legitymującemu się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, w wieku powyżej 18. roku życia – na okres ważności orzeczenia,

• dziecku umieszczonemu w rodzinnej pieczy zastępczej – na czas umieszczenia w danej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka,

• osobie przebywającej w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka – odpowiednio do dnia 30 września następującego po końcu roku szkolnego, w którym jest planowane ukończenie nauki w danej placówce, lub, w przypadku szkoły wyższej, do dnia 30 września roku, w którym jest planowane ukończenie nauki w danej placówce, zgodnie z zaświadczeniem lub oświadczeniem o planowanym terminie ukończenia nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia.  

W przypadku wystąpienia zmian mających wpływ na prawo do posiadania Karty, zmian zawartych w Karcie lub zmiany miejsca zamieszkania, członek rodziny wielodzietnej jest obowiązany do niezwłocznego powiadomienia o tym Organu, który przyznał Kartę Dużej Rodziny.

Formularze wniosków i oświadczeń w sprawie przyznania Karty Dużej Rodziny są dostępne w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pawłosiowie w godzinach pracy Urzędu lub na stronie internetowej Urzędu Gminy w Pawłosiowie www.pawlosiow.com.pl w zakładce „Druki”.

Karta jest przyznawana bezpłatnie, natomiast opłata za wydanie duplikatu Kart Dużej Rodziny wynosi 13,00 zł.

Wszelkie informacje o przysługujących uprawnieniach wynikających z posiadania Karty Dużej Rodziny znajdują się na stronie www.rodzina.gov.pl 

Z dniem wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym czyli 1 stycznia 2024 r. zostaje uchylony art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujący zasady przysługiwania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Oznacza to, że od tej daty specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przyznawany. Jedynie, na podstawie przepisów przejściowych, zasiłek ten będzie mógł być przyznawany także od 1 stycznia 2024 roku w pewnych przypadkach na zasadzie zachowania praw nabytych, tzn. osobom, które do 31 grudnia 2023 roku nabyły prawo do tego świadczenia na obecnych zasadach. 

ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYNE NA NOWYCH ZASADACH 

Najważniejsze zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. – w tym nowe brzmienie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych:

1. Świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia (art. 17 ust. 1), natomiast osoba z niepełnosprawnościami powyżej 18 roku życia, nad którą opieka była sprawowana będzie mogła ubiegać się o przyznanie dla niej świadczenia wspierającego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

2. Uchylenie warunku rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej -  oznacza to, że osoby sprawujące opiekę nie będą musiały rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne.

Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na podstawie przepisów obowiązujących dotychczas, która sprawuje opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia i która będzie chciała po 31 grudnia 2023 roku otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń) musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i po 1 stycznia 2024 roku złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.  

3. Uchylenie przepisu uzależniającego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym. Możliwość ubiegania się przez rolników o świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, tak jak przy osobach wymienionych w punkcie 2. 

W związku powyższym, uchylono również w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników przepisy dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za te osoby. Składki do KRUS na dotychczasowych zasadach będą przez organy właściwe opłacane tylko w przypadku osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów dotychczasowych. Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będą samodzielnie opłacać składki do KRUS.

4. Uchylenie przepisu, który wskazywał kolejność osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego.

5. Uchylenie przepisu warunkującego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego od daty powstania niepełnosprawności.

6. Uchylenie negatywnej przesłanki uniemożliwiającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jeśli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia – oznacza to, że osoby pobierające świadczenia emerytalno-rentowe lub inne świadczenie wymienione powyżej będą mogły od 1 stycznia 2024 roku wraz ze swoim świadczeniem pobierać również świadczenie pielęgnacyjne na dzieci w wieku do ukończenia 18. roku życia.

7. Uchylenie przepisu ograniczającego pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku zbiegu uprawnień do innych świadczeń rodzinnych, w tym: świadczenia rodzicielskiego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, a także zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów – oznacza to, że od 1 stycznia 2024 roku będzie możliwość jednoczesnego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego wraz z innymi wymienionymi wyżej świadczeniami.

8. Zmianie uległ również katalog osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024 r. będzie przysługiwać: matce albo ojcu, innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, opiekunowi faktycznemu dziecka, rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego – jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

9. Nowe regulacje dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego przewidują, że w przypadku gdy opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się po 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka – warunkiem jest złożenie przez opiekuna wniosku o podwyższone świadczenie pielęgnacyjne.  

Uwaga!!!

Opisane wyżej, nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2024 roku nie dotyczą osób, które, na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych  (w oparciu o przepis przejściowy - art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym).

Wprowadzając istotne zmiany w warunkach przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego oraz uchylając specjalny zasiłek opiekuńczy, ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza jednocześnie przepisy mające na celu pełną ochronę praw nabytych osób, które nabyły bądź nabędą na starych, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy, tj. do 31 grudnia 2023 r. przepisach, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego. Osoby te będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenia zgodnie z dotychczasowymi przepisami. Prawo do pobierania tych świadczeń na zasadach dotychczasowych zostało uregulowane w art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym.  Przepisy te przewidują, że:

1. W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 roku stosuje się przepisy dotychczasowe.

2. Osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r., albo nawet po tej dacie, ale, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego, zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do tych świadczeń nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.

3. Wymienione wyżej osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego, w tym przypadku, będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.

4. Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach dotychczasowych przysługiwać będzie wymienionym wyżej osobom, również po upływie okresu zasiłkowego na który prawo zostało przyznane (czyli także na kolejne okresy zasiłkowe) pod warunkiem, że wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (tj. do 31 stycznia roku następnego). 

Uwaga!!! 

Przepisy przejściowe o świadczeniu wspierającym wprowadzają również dodatkową, negatywną przesłankę, która przewiduje, że świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy przyznane na zasadach dotychczasowych oraz zasiłek dla opiekuna, nie przysługują jeżeli osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).  

Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna przyznane/wypłacone opiekunowi za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające będzie świadczeniem nienależnie pobranym i podlegającym zwrotowi  wraz z odsetkami, do którego to zwrotu zobowiązany zostanie opiekun.

W celu uniknięcia powstania nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wprowadzona zostanie możliwość zastosowania następujących przepisów proceduralnych:

1. Osoba z niepełnosprawnościami, składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres, za który jej opiekun otrzymał w gminie świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna.

2. Zawieszenie postępowania o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Następnie ustalenie prawa do ww. świadczeń w wyniku podjęcia zawieszonego postępowania nastąpi po dokonaniu  przez ZUS  rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego.

3. Zawieszenie wypłaty przyznanego już świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego.  W przypadku odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna,  będzie wypłacany od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę do końca okresu na jaki je przyznano, jeżeli nadal osoba spełnia warunki określone w  brzmieniu dotychczasowym.

Ponadto nowym przepisem, który zacznie również obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. jest przepis zgodnie z którym, w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki. 

Analogiczna regulacja obowiązująca od 1 stycznia 2024 dotyczyć również będzie osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie przepisów dotychczasowych oraz osób pobierających zasiłek dla opiekuna (dotyczyć będzie jednak tylko przypadków gdy śmierć osoby wymagającej opieki nastąpiła po 31 grudnia 2023 r.).