HERB GMINY PAWŁOSIÓW został ustanowiony uchwałą Nr XXXVI/191/2017 Rady Gminy Pawłosiów z dnia 30 maja 2017 roku w sprawie ustalenia herbu, flagi, banneru, flagi stolikowej i pieczęci Gminy Pawłosiów oraz zasad ich używania.
Projekty insygniów uzyskały pozytywną opinię Komisji Heraldycznej oraz pozytywną opinię Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
UZASADNIENIE ZASTOSOWANEJ W HERBIE SYMBOLIKI
Srebrny Chrystogram IHS z krzyżem łapowym wychodzącym ze środkowej litery, pod którą trzy gwoździe srebrne - to uszczerbione godło herbu Towarzystwa Jezusowego. Monogram “IHS” (IESU HUMILIS SOTIETAS, tj. Jezus dla pokornego towarzyszem) i trzy gwoździe (symbol męki krzyżowej Jezusa Chrystusa).
W 1574 roku Zofia z Odrowążów primo voto Tarnowska (herb Leliwa), secundo voto Kostkowa (herb Dąbrowa), darowała Pawłowe Sioło Towarzystwu Jezusowemu. Zakon prowadzący kolegium jezuickie w Jarosławiu był właścicielem dóbr pawłosiowskich przez dwa stulecia, aż do kasaty zakonu.
Godło zakonne Jezuitów
Sześciopromienna gwiazda złota nad takimż księżycem to godło herbu Leliwa nawiązuje do faktu, że pierwszymi znanymi dziedzicami tych ziem byli Leliwici Jarosławscy, boczna gałąź Tarnowskich, od schyłku XIV w. aż do przejęcia tych dóbr przez jezuitów.
Wydaje się więc nadzwyczaj uprawnione, aby w herbie gminy znalazło się odniesienie do ich rodowego herbu - Leliwa.
Rodowy herb LELIWA
Dominujące w herbie Gminy Pawłosiów barwy: błękit i złoto, znajdują się w herbie województwa Ruskiego oraz Ziemi Przemyskiej, do której Gmina Pawłosiów była i jest zaliczana. Ponadto pole tarczy błękitne w herbie Gminy Pawłosiów jest takie same jak w herbie Leliwa.
RYS HISTORYCZNY
Początki osadnictwa w Gminie Pawłosiów wiążą się niewątpliwie z początkami miasta Jarosławia. Ośrodki miejskie zawsze skupiały wokół siebie liczne wsie dostarczające im żywności. Część wsi powstało jeszcze przed nadaniem tych ziem Tarnowskim - Jarosławskim (Wierzbna, Tywonia) a pozostałe w większości związane były z osadnictwem Jarosławskich i ich wasali: Cieszackich (Ramszów), Łysakowskich i innych. Pawłosiów zwany dawniej Pawiowym Siołem należał w XIV w. do rycerzy ze Zgłobienia. W 1387 r. wraz z Jarosławiem z nadania króla Władysława Jagiełły dobra te przypadły Jaśkowi z Tamowa. Jego najmłodszym synem był Spytek z Tamowa Jarosławski, starosta generalny ruski i wojewoda sandomierski. Około 1407 roku Spytek ożenił się z Wichną córką Sędziwoja, a po jej śmierci z Sądochną ze Zgłobienia, która wniosła mu w posagu Pawiowe Sioło. Ślub odbył się w 1415 r. i od tej pory Pawiowe Sioło należało już do Jarosławskich - Tarnowskich herbu Leliwa.
Ze związku Spytka z Sądochną urodziło się trzech synów: Jan, Rafał i Spytek, którzy pisali się z Tamowa i Jarosławia. To oni dziedziczyli dobra jarosławskie w tym i Pawiowe Sioło. Jarosławscy wiernie służyli Jagiellonom. Nie zabrakło ich w otoczeniu króla Władysława III w czasie jego węgierskich rządów i wojen z Turkami (1440-1444). Najstarszy z braci Jan zmarł na Węgrzech w 1442 roku, a Rafał i Spytek zginęli pod Warną w 1444 roku. Tylko Rafał miał trzech synów, następców. W dobrach Jarosławskich nastał wówczas czas walk w łonie rodziny o schedę po stryju Spytku (I). Lata 1444-1451 to okres najazdów i pozwów sądowych. Jako dobra rodzinne Pawłowe Sioło przeszło pod władzę Sądochny. Po jej śmierci wieś przejęli Spytek (III) i Rafał (III) wnukowie Sądochny. To właśnie ci dwaj rycerze „postawili swą rodzinę w rzędzie najpierwszych w kraju”.
Ostatecznie rządy w Jarosławiu i Pawiowym Siole objął Spytek Jarosławski (III,ur. ok. 1436 roku). Był to najbogatszy magnat na Rusi, doradca kolejnych królów. Wymienienie wszystkich jego tytułów i urzędów zajęłoby wiele miejsca. Warto tylko wspomnieć, że w 1506 roku król Aleksander mianował go vicesgerensem Królestwa Polskiego, czyli zarządcą państwa w czasie wyjazdu króla na Litwę. Do jego licznych dóbr należało również Pawłowe Sioło. Wieś posiadała wówczas przywilej wójtostwa, a wójtami byli Łysakowscy. Mieli oni obowiązek państwa, czyli posiadali wójtostwo na prawie lennym i byli wasalami Jarosławskich. Łysakowscy mieli ten sam herb co Jarosławscy i byli rycerzami, klientami Jarosławskich, którzy nadali im liczne dobra w okolicy. Z czasem Łysakowscy doszli do ważnych stanowisk w ziemi ruskiej, a jeden z nich Jan Łysakowski, został podstarościm lwowskim 1465-1467 1 komornikiem granicznym przemyskim 1472-1484. Był też dziedzicem połowy wójtostwa w Wiszni i lennym posiadaczem wójtostwa w Pawiowym Siole. Spytek Jarosławski mający kłopoty finansowe (tradycja rodu Jarosławskich) zwolnił Jana Łysakowskiego z obowiązków lennych a nawet pożyczył od niego 2 000 grzywien pod zastaw dóbr jarosławskich.
W 1470 roku Jarosławscy utworzyli ordynację rodową, która przetrwała jednakże tylko do 1515 roku, kiedy to Spytek wyjednał u króla zezwolenie na darowiznę swojej części dóbr córkom: Magdalenie i Annie. Po śmierci Spytka Jarosławskiego w 1519 roku, Pawłowe Sioło wraz z częścią dóbr jarosławskich dostało się jego córce Annie, zamężnej za Janem Odrowążem ze Sprowy. W tym czasie Pawiowe Sioło należało do większych osad w okolicy. Według danych na 1515 rok było tu 27 łany ziemi uprawnej. Anna z Jarosławia miała z Janem Odrowążem syna Stanisława. Odrowążowie wywodzili się z prastarego rodu sięgającego korzeniami początków państwa polskiego. Stanisław Odrowąż ze Sprowy był od 1540 roku wojewodą ruskim. Był też dziedzicem dóbr jarosławskich w tym Pawłosiowa, Wierzbnej i Tywoni. Stanisław Odrowąż zmarł w 1546 roku zostawiając jedyną córkę Zofię wydaną za Tarnowskiego - kasztelana wojnickiego, a następnie za Jana Kostkę wojewodę sandomierskiego. To właśnie z tych Kostków pochodzi święty Stanisław.
Już w połowie XVI wieku biskup przemyski Walenty Herbut chciał ufundować kolegium jezuickie w swojej diecezji. Kolegium miało mieć siedzibę we Lwowie albo Przemyślu. W tym zamiarze ubiegła go Zofia z Odrowążów. W mieście prywatnym jakim był Jarosław nie było łatwo założyć kolegium. Jednak Zofia dopięła swego iw 1571 roku utworzono tutaj pierwszą w regionie szkołę jezuicką. Właśnie z Jezuitami, zakonem powstałym w Hiszpanii na początku XVI wieku, wiąże się dalsza historia Pawłosiowa. Zofia przekazała Pawłowe Sioło Jezuitom. Oficjalne przejęcie majątku nastąpiło 7 V 1574 roku wraz z przybyciem pierwszych zakonników. Od tej pory aż do kasaty zakonu, Pawłowe Sioło było obok Jarosławia głównym miejscem aktywności jezuitów z kolegium jezuickiego. W chwili przybycia tu zakonników w miejscowości był budynek administracyjny i obszerne zabudowania dworskie. Folwark obejmował około 460 mórg ziemi ornej, 100 mórg łąk oraz 700 mórg lasu. Była to więc duża i bogata wieś. Gdy na przełomie XVI i XVII wieku ziemie te zaczęły nękać najazdy tatarskie, jezuici postanowili wybudować we wsi swoją drugą siedzibę. Zakonnicy postawili obszerny dwór z dużą aulą i kaplicą. Dwór zakonny został otoczony wałem, ostrokołem a nad bezpieczeństwem czuwały dwie armatki.
Z Pawłosiowem wiąże się również postać Piotra Skargi, który był spowiednikiem pani jarosławskiej jeszcze przed założeniem zakonu w Jarosławiu. W kilka lat później Skarga wyjechał do Rzymu i Wiednia, gdzie został jezuitą. Bywał później we dworze pawłosiowskim, a niektórzy badacze życia Skargi uważają (Wielewicki), że właśnie tu Skarga przygotował do druku swoje słynne „Kazania Sejmowe”.
W 1622 roku kupcy tureccy przywlekli do Jarosławia zarazę i w związku z tym rektor Michał Majus przeniósł szkołę do Pawłosiowa. W tym czasie w Jarosławiu zmarło ponad 2000 ludzi. W 1623 i 1624 roku nastąpiły kolejne najazdy tatarskie. Wiele folwarków jezuickich poszło z dymem. Tatarzy szturmowali też Pawłosiów, ale dzięki wałom i armatkom nie zdobyli go. Oprócz Jezuitów schroniło się tu wiele ludności cywilnej i okolicznych chłopów. Warownia w Pawiowym Siole odegrała więc bardzo ważna rolę w historii zakonu i okolicy. W latach 1655-1656 miasto i okolice grabili Szwedzi a rok później wojska Rakoczego. Szkoła została zamknięta do 1659 roku. Dobra te ponownie ucierpiały podczas działań wojennych związanych z wojną północną. W 1715 roku „olbrzymi grad popsuł żniwa”, a w kraju trwała wojna domowa. Wobec wojny władze jezuickie podjęły decyzję o przeniesieniu części szkoły do Pawłosiowa. W styczniu i lutym 1716 roku oddział Sasów odbierał siłą podatki i łupił folwarki jezuickie w tym i Pawłosiów. W 1717 roku zapanował wreszcie pokój, ale kilkunastoletnia wojna zrujnowała kraj. Folwark pawłosiowski przedstawiał smutny widok. Również okoliczna szlachta była zrujnowana. Jesienią 1720 roku z powodu kolejnej zarazy kolegium z Jarosławia ponownie przeniosło się do Pawłosiowa. W szkole uczyła się w tym czasie najznamienitsza młodzież regionu: Lubomirscy, Ostrogscy. W 1735 roku wybuchła następna wojna domowa w Polsce. Tym razem konfederaci dzikowscy sprzymierzeńcy Stanisława Leszczyńskiego złupili dobra jezuickie. Rok później Rosjanie walczący z konfederatami zażądali nowych kontrybucji od zakonu. Dopiero w końcu 1736 roku nastał w Polsce pokój. Jednak już 10 lat później wybuchła zaraza bydła, w 1748 roku tereny spustoszyła szarańcza, a w 1760 przyszła kolejna zaraza. W 1772 roku nastąpił I rozbiór Polski. Jarosław i okolice weszły w skład Cesarstwa Austrii. Rok później papież podpisał akt kasaty zakonu jezuitów. Dobra jezuickie przeszły na własność państwa austriackiego i zostały wystawione na sprzedaż.
Na przełomie XVIII i XIX w. nastąpiła przemiana nazwy Pawłowe Sioło, przez Pawłosioło, do Pawłosiowa w XIX w.
INNE SYMBOLE REPREZENTUJĄCE SAMORZĄD GMINY
Flaga Gminy Pawłosiów
Prostokątny poziomy płat sukna o proporcjach szerokości do wysokości 5:8 z pionowym układem pasów: Złoty (żółty) -1/5; Srebrny (biały) - 3/5; Złoty (żółty) -1 /5
z centralnie umieszczonym herbem Gminy, gdzie wysokość tarczy stanowi 3/4 wys. flagi.
Banner Gminy Pawłosiów
Prostokątny pionowy płat sukna o proporcjach szerokości do wysokości 1:4 z pionowym układem pasów, od góry: Złoty (żółty) - 1/5; Srebrny (biały) -3/5; Złoty (żółty)-1 /5
z centralnie umieszczonym herbem Gminy, gdzie szerokość tarczy stanowi 3/4 szer. banneru.
Flaga stolikowa Gminy Pawłosiów
Prostokątny pionowy płat sukna o proporcjach szerokości do wysokości 1:2 z pionowym układem pasów, od góry: Złoty (żółty) - 1/5; Srebrny (biały) - 3/5; Złoty (żółty) -1 /5
z centralnie umieszczonym herbem Gminy, gdzie szerokość tarczy stanowi 3/4 szer. flagi.
PIECZĘCIE GMINY PAWŁOSIÓW
radziecka* | wójtowska | gminna |
Pieczęcie Gminy Pawłosiów mają kształt okrągły i średnicę 36 mm.
W otoku majuskulny napis, odpowiednio:
+ GMINA PAWŁOSIÓW
+ WÓJT GMINY PAWŁOSIÓW
+ RADA GMINY PAWŁOSIÓW
+ ma formę krzyżyka kawalerskiego, umieszczonego na godzinie 12, w nawiązaniu do przerywników używanych tradycyjnie na pieczęciach staropolskich. W środku każdej pieczęci znajduje się wewnętrzne perełkowe koło, w które wpisane jest konturowe godło herbu Gminy.
* Według Słownika języka polskiego (PWN): 'radziecki' / 'radziecka' / 'radzieckie' - odnoszący się do radnego, rajcy, rady, zwłaszcza rady miasta lub gminy.
Opracowanie historyczno-heraldyczne i projekty graficzne
Herbu Gminy Pawłosiów wykonał Robert Szydlik - historyk - regionalista,
ekspert z dziedziny heraldyki samorządowej i weksylologi.
Współcześnie Gmina Pawłosiów przynależy do Województwa Podkarpackiego i Powiatu Jarosławskiego.