Nie ulegają natomiast zmianie rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, które są wymagane przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne.

W związku z tym od 1 stycznia 2024 r., tak jak uprzednio aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne wymagane jest aby osoba wymagająca opieki legitymowała się ważnym orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (takie orzeczenie zawiera informację w punktach 7 i 8 o treści: „WYMAGA”) albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zmienione przepisy rozszerzają również krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego – od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne przysługuje następującym opiekunom:

1) matce albo ojcu,

2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1359 oraz z 2022 r., poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,

3) opiekunowi faktycznemu dziecka,

4) rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Jedną z najważniejszych wprowadzonych zmian jest możliwość łączenia aktywności zawodowej, bez żadnych ograniczeń z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego. Oznacza to, że po zmianach świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać rodzicom lub innym wyżej wymienionym kategoriom opiekunów opiekujących się dziećmi z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia, bez jakichkolwiek ograniczeń lub limitów w zakresie podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. ponadto świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać również w sytuacji gdy opiekun dziecka w wieku do ukończenia 18. roku życia ma ustalone prawo do własnej emerytury lub renty lub innego świadczenia emerytalno-rentowego.

Nowe przepisy przewidują również, że w przypadku gdy opiekun otrzymujący świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą (dzieckiem) w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się odpowiednim wymienionym wyżej orzeczeniem o niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest podwyższana o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka – warunkiem jest złożenie wniosku przez opiekuna o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego – nie dotyczy to dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej oraz dyrektora interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach można składać od 1 stycznia 2024 r. Organami właściwymi do przyjmowania, rozpatrywania i wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego pozostają wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast, właściwi ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o to świadczenie – w Gminie Pawłosiów jest to Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

Tak jak dotychczas, wnioski można składać tradycyjnie na papierowych formularzach, dostępnych bezpośrednio w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pawłosiowie – pokój Nr 14 w budynku Urzędu Gminy Pawłosiów lub na stronie internetowej Urzędu Gminy Pawłosiów w zakładce „Dla mieszkańca/Druki” albo drogą elektroniczną za pośrednictwem portalu Emp@tia lub ePUAP (epuap.gov.pl).

Osoby, sprawujące opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia, które pobierają już świadczenie pielęgnacyjne przyznane im zgodnie z przepisami w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2023 r. i które będą chciały po 1 stycznia 2024 r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, będą musiały złożyć nowy wniosek o to świadczenie z jednoczesnym oświadczeniem o rezygnacji ze „starego”, dotychczas otrzymywanego świadczenia pielęgnacyjnego.

Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosi 2 988,00 zł miesięcznie.    

Świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach i specjalny zasiłek opiekuńczy

 

Z dniem wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym, tj. od 1 stycznia 2024 r. został uchylony art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych, regulujący zasady przysługiwania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Jednakże, na podstawie przepisów przejściowych, specjalny zasiłek opiekuńczy będzie mógł być nadal przyznawany także po 31 grudnia 2023 r. na zasadzie zachowania praw nabytych, które są uregulowane w przepisach przejściowych ustawy o świadczeniu wspierającym. Ochrona praw nabytych dotyczy również opiekunów, którym przyznano świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r.

Zatem osoby, które przed dniem lub po dniu wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym nabyły lub nabędą prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r. i za okres co najmniej do 31 grudnia 2023 r. były uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego zachowają prawo do tych świadczeń na zasadzie ochrony praw nabytych na obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. dotychczasowych zasadach przewidzianych w ustawie o świadczeniach rodzinnych – jednak nie dłużej niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.

Wymienione wyżej osoby zachowają prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego w tym przypadku konieczne będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia, a następnie złożenie wniosku o świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności (art. 63 ust. 3 ustawy o świadczeniu wspierającym).

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach dotychczasowych przysługiwać będzie wymienionym wyżej osobom korzystającym z ochrony praw nabytych również po upływie okresu zasiłkowego, na który zasiłek został przyznany (czyli także na kolejne okresy zasiłkowe) pod warunkiem, że wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (czyli w ciągu 3 miesięcy od dnia 31 października danego roku kalendarzowego).

 

Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki

 

Nowym przepisem, który obowiązuje od 1 stycznia 2024 r. jest art. 17 ust. 4a ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którym, w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki. Analogiczna regulacja obowiązująca od 1 stycznia 2024 r. w sytuacjach gdy śmierć osoby wymagającej opieki nastąpi po 31 grudnia 2023 r. dotyczyć będzie również osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 63 ust. 12-14 ustawy o świadczeniu wspierającym)