Z dniem wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym czyli 1 stycznia 2024 r. zostaje uchylony art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujący zasady przysługiwania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Oznacza to, że od tej daty specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przyznawany. Jedynie, na podstawie przepisów przejściowych, zasiłek ten będzie mógł być przyznawany także od 1 stycznia 2024 roku w pewnych przypadkach na zasadzie zachowania praw nabytych, tzn. osobom, które do 31 grudnia 2023 roku nabyły prawo do tego świadczenia na obecnych zasadach. 

ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYNE NA NOWYCH ZASADACH 

Najważniejsze zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. – w tym nowe brzmienie art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych:

1. Świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia (art. 17 ust. 1), natomiast osoba z niepełnosprawnościami powyżej 18 roku życia, nad którą opieka była sprawowana będzie mogła ubiegać się o przyznanie dla niej świadczenia wspierającego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

2. Uchylenie warunku rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej -  oznacza to, że osoby sprawujące opiekę nie będą musiały rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne.

Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na podstawie przepisów obowiązujących dotychczas, która sprawuje opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia i która będzie chciała po 31 grudnia 2023 roku otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach (czyli z możliwością podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń) musi po tej dacie zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starych przepisów i po 1 stycznia 2024 roku złożyć wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.  

3. Uchylenie przepisu uzależniającego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego rolnikom, małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym. Możliwość ubiegania się przez rolników o świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, tak jak przy osobach wymienionych w punkcie 2. 

W związku powyższym, uchylono również w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników przepisy dotyczące opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za te osoby. Składki do KRUS na dotychczasowych zasadach będą przez organy właściwe opłacane tylko w przypadku osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów dotychczasowych. Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będą samodzielnie opłacać składki do KRUS.

4. Uchylenie przepisu, który wskazywał kolejność osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego.

5. Uchylenie przepisu warunkującego przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego od daty powstania niepełnosprawności.

6. Uchylenie negatywnej przesłanki uniemożliwiającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego jeśli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia – oznacza to, że osoby pobierające świadczenia emerytalno-rentowe lub inne świadczenie wymienione powyżej będą mogły od 1 stycznia 2024 roku wraz ze swoim świadczeniem pobierać również świadczenie pielęgnacyjne na dzieci w wieku do ukończenia 18. roku życia.

7. Uchylenie przepisu ograniczającego pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku zbiegu uprawnień do innych świadczeń rodzinnych, w tym: świadczenia rodzicielskiego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, a także zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów – oznacza to, że od 1 stycznia 2024 roku będzie możliwość jednoczesnego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego wraz z innymi wymienionymi wyżej świadczeniami.

8. Zmianie uległ również katalog osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024 r. będzie przysługiwać: matce albo ojcu, innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, opiekunowi faktycznemu dziecka, rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego – jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

9. Nowe regulacje dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego przewidują, że w przypadku gdy opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się po 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka – warunkiem jest złożenie przez opiekuna wniosku o podwyższone świadczenie pielęgnacyjne.  

Uwaga!!!

Opisane wyżej, nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązywać będą od 1 stycznia 2024 roku nie dotyczą osób, które, na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych  (w oparciu o przepis przejściowy - art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym).

Wprowadzając istotne zmiany w warunkach przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego oraz uchylając specjalny zasiłek opiekuńczy, ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza jednocześnie przepisy mające na celu pełną ochronę praw nabytych osób, które nabyły bądź nabędą na starych, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy, tj. do 31 grudnia 2023 r. przepisach, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego. Osoby te będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenia zgodnie z dotychczasowymi przepisami. Prawo do pobierania tych świadczeń na zasadach dotychczasowych zostało uregulowane w art. 63 ustawy o świadczeniu wspierającym.  Przepisy te przewidują, że:

1. W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 roku stosuje się przepisy dotychczasowe.

2. Osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r., albo nawet po tej dacie, ale, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego, zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do tych świadczeń nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.

3. Wymienione wyżej osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego, w tym przypadku, będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.

4. Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach dotychczasowych przysługiwać będzie wymienionym wyżej osobom, również po upływie okresu zasiłkowego na który prawo zostało przyznane (czyli także na kolejne okresy zasiłkowe) pod warunkiem, że wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostanie złożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (tj. do 31 stycznia roku następnego). 

Uwaga!!! 

Przepisy przejściowe o świadczeniu wspierającym wprowadzają również dodatkową, negatywną przesłankę, która przewiduje, że świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy przyznane na zasadach dotychczasowych oraz zasiłek dla opiekuna, nie przysługują jeżeli osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane prawo do świadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 ustawy o świadczeniu wspierającym).  

Świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna przyznane/wypłacone opiekunowi za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające będzie świadczeniem nienależnie pobranym i podlegającym zwrotowi  wraz z odsetkami, do którego to zwrotu zobowiązany zostanie opiekun.

W celu uniknięcia powstania nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wprowadzona zostanie możliwość zastosowania następujących przepisów proceduralnych:

1. Osoba z niepełnosprawnościami, składając w ZUS wniosek o świadczenie wspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chce mieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemu może nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczenia wspierającego za ten sam okres, za który jej opiekun otrzymał w gminie świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstania nienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna.

2. Zawieszenie postępowania o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Następnie ustalenie prawa do ww. świadczeń w wyniku podjęcia zawieszonego postępowania nastąpi po dokonaniu  przez ZUS  rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego.

3. Zawieszenie wypłaty przyznanego już świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego.  W przypadku odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bez rozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna,  będzie wypłacany od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę do końca okresu na jaki je przyznano, jeżeli nadal osoba spełnia warunki określone w  brzmieniu dotychczasowym.

Ponadto nowym przepisem, który zacznie również obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. jest przepis zgodnie z którym, w przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki. 

Analogiczna regulacja obowiązująca od 1 stycznia 2024 dotyczyć również będzie osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie przepisów dotychczasowych oraz osób pobierających zasiłek dla opiekuna (dotyczyć będzie jednak tylko przypadków gdy śmierć osoby wymagającej opieki nastąpiła po 31 grudnia 2023 r.).

Osoba fizyczna, która zamierza złożyć wniosek o przyznanie podwyższonego poziomu dofinansowania do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do dnia złożenia wniosku powinna uzyskać od wójta, burmistrza lub prezydenta miasta (zgodnie z miejscem jej zamieszkania) zaświadczenie o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka jej gospodarstwa domowego.

Wydanie zaświadczenia następuje na żądanie osoby fizycznej.

Wymagane dokumenty:

• żądanie wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego (wniosek),

• dokumenty stwierdzające wysokość dochodów osób w gospodarstwie domowym, w tym odpowiednio:

- oświadczenia wnioskodawcy o dochodach swoich lub członka gospodarstwa domowego innych niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (część III wniosku),

• w przypadku osób posiadających gospodarstwo rolne oświadczenie wnioskodawcy o wielkości gospodarstwa rolnego jego lub członka gospodarstwa domowego wnioskodawcy, wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni (część IV wniosku) lub zaświadczenie organu gminy albo nakaz płatniczy podatku rolnego. 

• w indywidualnych przypadkach inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego.   

WAŻNE! Komunikat w sprawie corocznej przerwy w wydawaniu zaświadczeń

Dla potrzeb wydania zaświadczenia, do ustalenia wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2019 r., poz. 1256 z późn. zm.), które publikowane jest nie później niż do dnia 23 września każdego roku.

W związku z powyższym, każdego roku, w okresie od 1 sierpnia do dnia publikacji obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, tj. nie później niż do dnia 23 września, gmina nie będzie miała możliwości ustalenia wysokości dochodu z gospodarstwa rolnego i nie będzie mogła wydać zaświadczenia o dochodach osoby fizycznej, jeżeli członek jej gospodarstwa domowego uzyskuje dochody z gospodarstwa rolnego.

Wniosek w tradycyjnej, papierowej formie, można złożyć osobiście w siedzibie tutejszego Ośrodka, przesłać pocztą tradycyjną lub elektronicznie za pośrednictwem platformy ePUAP.   

Formularze wniosków i oświadczeń w sprawie wydania zaświadczenia do programu „Czyste Powietrze” są dostępne w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pawłosiowie w godzinach pracy Urzędu lub na stronie internetowej Urzędu Gminy w Pawłosiowie www.pawlosiow.com.pl w zakładce „Druki”.

INNE WAŻNE INFORMACJE:

• Żądanie wydania zaświadczenia można złożyć w sytuacji, kiedy dokument ten jest wymagany przez NFOŚ lub WFOŚ w celu przyznania dofinansowania, co strona poświadcza składając stosowne oświadczenie na formularzu wniosku.

• Przez gospodarstwo domowe należy rozumieć:

- jednoosobowe: osoba fizyczna występująca z żądaniem wydania zaświadczenia, samotnie zamieszkująca i gospodarująca,

- wieloosobowe: osoba fizyczna występująca z żądaniem wydania zaświadczenia oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione, pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące.

• Sposób liczenia przeciętnego miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego uzależniony jest od terminu złożenia wniosku. Jeżeli wniosek o wydanie zaświadczenia złożony w okresie:

- od 1 stycznia do 31 lipca danego roku – uwzględnia się dochód gospodarstwa domowego osiągnięty w przedostatnim roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym złożono wniosek o wydanie zaświadczenia,

- od 1 sierpnia  do 31 grudnia danego roku – uwzględnia się dochód gospodarstwa domowego osiągnięty w ostatnim roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym złożono żądanie wydania zaświadczenia.  

• Dochód liczony jest w oparciu o wybrane przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych i uwzględnia:

- art. 411 ust. 10g ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2020 r. poz. 1219 z późn. zm.),

- Rozporządzenie Ministra Klimatu w sprawie określenia wzoru żądania wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego osoby fizycznej oraz wzoru tego zaświadczenia z dnia  października 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 1713)  

W dniu 20 października Gminna Biblioteka Publiczna w Pawłosiowie zorganizowała konferencję podsumowującą działania projektu „Ignacy Łukasiewicz wczoraj i dziś” dofinansowanego ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.

Zakup   2 szt. aparatów powietrznych FENZY z butlą stalową i czujnikiem bezruchu dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Tywoni celem zwiększenia potencjału technicznego zrealizowano dzięki wsparciu Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska  i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie w wysokości 12 150,00 zł. 

Zakup 3 kpl. ubrań specjalnych strażackich, 12 par rękawic specjalnych strażackich dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Pawłosiowie celem zwiększenia potencjału technicznego zrealizowano dzięki wsparciu Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie w wysokości 12 150,00 zł.  

Zakup  wentylatora oddymiającego, 2 par butów gumowych i 2 kpl. ubrań ochronnych strażackich dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Cieszacinie Wielkim celem zwiększenia potencjału technicznego zrealizowano dzięki wsparciu Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie w wysokości 12 150,00 zł. 

Zakup 7 par rękawic strażackich, 7 szt. ubrań koszarowych 3 cz., 10 par butów strażackich i kurtynę wodną dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Ożańsku celem zwiększenia potencjału technicznego zrealizowano dzięki wsparciu Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie w wysokości 12 150,00 zł.

Dzięki wsparciu Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych otrzymały dotację na zadanie pod nazwą „Doposażenie Ochotniczej Straży Pożarnej celem zwiększenia potencjału technicznego”. Środki które trafiły do jednostek OSP z Cieszacina Wielkiego, Ożańska, Pawłosiowa i Tywoni zostały przeznaczone na zakup nowego specjalistycznego sprzętu.